بیش فعالی در کودکان
بیش فعالی در کودکان مسأله ایی است که توجه میلیون‌ها پدر و مادر را در سراسر جهان به خود مشغول کرده است. بهتر است بدانید بیش فعالی یا به اختصار انگلیسی ADHD در گروه بیماری‌های مزمن دسته‌بندی می‌شود و بیشتر کودکانی که درگیر آن می‌شوند تا سنین بزرگسالی نیز با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.
در صورت نیاز به اطلاع از شرایط ثبت نام و موارد مرتبط با ثبت نام، با شماره 02122939414 تماس بگیرید تا مشاورین ما در مرکز آموزش تخصصی پیش دبستانی و مهدکودک هوشمند سه زبانه قاصدک به سوالات شما پاسخ دهند.
هر چند معمولاً هر چه سن فرد بالاتر می‌رود از شدت علایم بیش فعالی کاسته می‌شود اما اغلب، فرد تا سنین بزرگسالی نیز ممکن است با برخی عوارض و علایم بیش فعالی مواجه باشد و به طور کامل علایم در او محو نشود. کودکان مبتلا به این عارضه دچار طیف مختلفی از نشانه‌های درگیری با این عارضه هستند.
به عنوان مثال ممکن است فعالیت فیزیکی آن‌ها در طول روز بیش از حد معمول باشد یا در زمان انجام امور توجه کمتری از خود نشان بدهند. علاوه بر این ممکن است افراد بیش فعال نسبت به توانایی‌های خود شک داشته و در انجام کارهای خود کمتر از دیگران اعتماد به نفس داشته باشند و از آن‌ها رفتار تکانشی (پرخاشگرانه) نیز سر بزند.
مطالعه بیشتر: برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص کارگاه های مادر و کودک و انواع دوره های که در این کارگاه ها برگزار می شود، بر روی لینک کلیک کنید.
بیش فعالی به طور کلی قابل درمان دائمی نیست اما قابل کنترل است و می‌توان با دارو درمانی و رعایت یک سری توصیه‌ها از شدت علایم آن کم کرد و زندگی راحت‌تری داشت. اگر کودکی که به بیش فعالی مبتلا شده، مشکلش سریعتر تشخیص داده شود می‌توان امیدوار بود که آسیب بسیار کمتری به او برسد و بتوان عوارض ناشی از بیش فعالی را در او کنترل کرد یا کاهش داد.
فهرست محتوا
علایم بیش فعالی در کودکان
یکی از اولین سؤالاتی که در مواجهه با بیش فعالی در کودکان وجود دارد این است که بیش فعالی در کودکان چه علایمی دارد؟ نکته‌ای که باید بدانید این است که اگر کودکی مبتلا به بیش فعالی باشد یکی از اولین نشانه‌هایی که از احتمال بروز این مشکل در او خبر می‌دهد این است که او رفتار تکانشی از خود بروز دهد یا نسبت به مسائل بی‌توجه باشد.
موضوع دیگر این است که بیش فعالی در کودکان معمولاً قبل از سن ۱۲ سالگی خود را نشان می‌دهد و حتی برخی کودکان ممکن است در سن پایینی مثل ۳ سالگی به آن مبتلا شوند. علایم از کودکی به کودک دیگر شدت مختلفی دارد و بعضی از کودکان مبتلا ممکن است علایم کمتری در آن‌ها رخ دهد و برای برخی دیگر ممکن است بیش فعالی علایم شدیدتری به دنبال داشته باشد.
بیشتر بدانید: جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد اینکه با بچه لجباز چگونه رفتار کنیم؟ بر روی لینک کلیک کنید.
یک نکته مهم که باید به آن دقت کرد این است که هر کودکی دارای فعالیت زیاد هست یا مثلاً در مهدکودک یا مدرسه در برخی موارد دچار بی‌توجهی است را نمی‌توان کودکی مبتلا به بیش فعالی در نظر گرفت.
جالب است بدانید که دخترها در مقایسه با پسرها کمتر به بیش فعالی مبتلا می‌شوند و اغلب برخلاف پسرها که یکی از اولین علامت‌های بروز این عارضه در آن‌ها فعالیت بیش از حد است در دخترها معمولاً بیش فعالی خود را با بروز کمبود توجه نشان می‌دهد.
بنابراین اگر بخواهیم موضوع علایم بیش فعالی در کودکان را به طور خلاصه شده برای شما بیان کنیم به صورت کلی می‌توان گفت علایم بیش فعالی به سه صورت در فرد خود را بروز می‌دهد یعنی یا فرد دچار اختلال توجه است یا دارای بیش فعالی یعنی فعالیت بیش از حد معمول است یا علایم به صورت ترکیبی از این دو در فرد بروز می‌کند.
اختلال توجه یک نشانه بیش فعالی در کودکان
در این مورد، کودک مبتلا به بیش فعالی زمانی که دارد مثلاً تلویزیون تماشا می‌کند یا درس می‌خواند نمی‌تواند به خوبی روی کاری که دارد انجام می‌دهد تمرکز کند. هم چنین ممکن است معلم مدرسه به او تکالیفی برای انجام بدهد اما او در انجام تکالیف دقت کافی را به خرج ندهد یا حتی به توصیه‌های معلم برای نحوه انجام تکالیف به خوبی توجه نکند و معمولاً در انجام تکالیف موفق نباشد.
مورد دیگر اینکه ممکن است زمانی که پدر و مادر با او صحبت می‌کنند به خوبی به صحبت‌های آن‌ها توجه نکند و به همین دلیل شاید از انجام اموری که نیاز به تمرکز و توجه کافی دارد فراری باشد. یکی دیگر از علایم اختلال توجه در کودکان که باید به آن دقت کرد و جدی گرفت زمانی است که کودک وسایل مدرسه یا بازی‌اش را معمولاً فراموش کند که کجا گذاشته است و این می‌تواند به دلیل حواس پرتی ناشی از عارضه بیش فعالی باشد.
توجه بیشتر: برای کس اطلاعات بیشتر در مورد تعداد 7 روش آموزش مسائل جنسی به کودکان، بر روی لینک کلیک کنید.
یک باور غلط هم البته وجود دارد که گمان می‌شود کودک مبتلا به بیش فعالی هیچ وقت در انجام کارهایش نمی‌تواند تمرکز و توجه داشته باشد اما این غلط است بلکه تصور کنید که کودک مشغول به انجام کاری است که انجام آن برای او خوشایند است در چنین موقعیتی کودک توجه و تمرکز بیشتری از خود نشان می‌دهد تا موقعی که کاری انجام می‌دهد که انجامش برای او کسل کننده باشد و او به انجام آن هیچ علاقه‌ای نداشته باشد.
فعالیت بیش از حد و رفتار تکانشی
در چنین وضعیتی کودک مبتلا به بیش فعالی نشانه‌های خاصی از مشکل خود را بروز می‌دهد. مثلاً ممکن است در موقعیت‌های خطرناک و غیر ضروری فعالیت فیزیکی بیش از حدی مانند دویدن داشته باشد. همچنین ممکن است به اصطلاح یک جا بند نباشد و اگر مجبور شود در یک موقعیت ساکن مثلاً در پشت میز کلاس درس قرار بگیرد، دچار بی‌قراری شود یا بیش از حد خود را تکان بدهد.
نشانه دیگر این است که ممکن است بیش از حد لزوم حرف بزند یا زمانی که دیگر کودکان مشغول بازی هستند دخالت کند و بازی آن‌ها را به هم بریزد. ترکیبی از هر دو در چنین شرایطی کودکان مبتلا دارای ترکیبی متنوعی از رفتارهای ذکر شده در بالا هستند.
علت بیش فعالی
یک سؤال مهم در حوزه بررسی بیش فعالی در کودکان این است که علت ایجاد آن چیست؟ واقعیت این است که با وجود تحقیقات زیادی که پژوهشگران از گذشته تا به الان انجام داده‌اند هنوز علت دقیق بروز آن مشخص نیست. با وجود این چند علت احتمالی برای این امر در نظر گرفته می‌شود از جمله پژوهشگران پیشنهاد می‌کنند ممکن است مربوط به پیش‌زمینه ژنتیکی فرد یا مربوط به محیط رشد فرد باشد. یک احتمال دیگر که برای بروز این عارضه در نظر گرفته می‌شود این است که شاید در برهه‌های مهم رشد فرد، در سیستم عصبی مرکزی مشکلی رخ داده باشد.
زمان مراجعه به پزشک
چه زمانی برای بیش فعالی در کودکان باید به پزشک مراجعه کرد؟ اگر در کودک شما علایم بیان شده رخ داده و شما نگران هستید که شاید مبتلا به بیش فعالی شده باشد می‌توانید به پزشک مراجعه کنید. نکته‌ای که باید بدانید این است که پزشک شما برای بررسی دقیق‌تر موضوع امکان دارد به شما توصیه کند که پیش یک متخصص بروید تا کودک شما به صورت کامل‌تری بررسی شود.
بیشتر بدانید: جهت کسب دانش و آگاهی بیشتر در مورد مهمترین ویژگی یک مهد کودک خوب، روی لینک کلیک کنید.
متخصص‌هایی که ممکن است شما برای بررسی بیش فعالی کودکتان نیاز باشد به آن‌ها مراجعه کنید شامل روانشناس، روانپزشک، متخصص اطفال رشدی-رفتاری و متخصص مغز و اعصاب اطفال شود.
عوارض بیش فعالی کودکان
بیش فعالی در کودکان چه عوارضی دارد؟ در حقیقت بیش فعالی در کودکان می‌تواند مشکلات مختلفی برای کودک مبتلا به دنبال داشته باشد. به دلیل نقص توجه ممکن است دروس را سر کلاس به خوبی فرا نگیرد و این امر باعث شود تا در تحصیلات خود ناموفق باشد.
همچنین کودکان مبتلا به این عارضه ریسک بالاتری برای روبرو شدن با مشکلاتی مثل تصادفات یا آسیب‌های جسمی ناشی از برخورد با اجسام مختلف دارند. یک عارضه دیگر این عارضه این است که کودک در مقایسه با سایر همسالان خود از اعتماد به نفس پایین‌تری برخوردار باشد.
همچنین افراد مبتلا به بیش فعالی در کودکان ممکن است نسبت به سایر همسالان خود کمتر بتوانند با همسالان و بزرگسالان ارتباط و تعامل موفق برقرار کنند. نکته‌ی دیگر اینکه افرادی که از کودکی دچار بیش فعالی بوده‌اند احتمال بیشتری دارد که از خود رفتارهای بزهکارانه نشان دهند یا سراغ مصرف مواد مخدر یا مشروبات الکی بروند.
عوامل پر ریسک ایجاد بیش فعالی و نحوه پیشگیری
عوامل مختلفی می‌توانند ریسک بروز بیش فعالی در کودکان را افزایش دهند و برای پیشگیری بهتر است آن‌ها را در نظر گرفت. از جمله اگر خویشاوندان خونی یا اعضای خانواده کودک دچار بیش فعالی یا برخی دیگر از مشکلات سلامت و روان باشند احتمال بروز بیش فعالی در کودکان بالاتر می‌رود.
بهتر است از قرار گرفتن در معرض سموم محیطی مانند سرب خودداری کرد که ریسک ابتلا را افزایش می‌دهند. اگر مادر کودک زایمان را زودتر از موعد انجام دهد یا در دوران بارداری الکل، سیگار یا مواد مخدر مصرف کند ریسک ابتلا کودک خود به بیش فعالی را افزایش می‌دهد پس برای پیشگیری باید این نکات را در نظر گرفت.
استفاده از مهدکودک مناسب
در موضوع بیش فعالی در کودکان یک موضوع دیگر که حائز اهمیت است استفاده از جایی است که کودک در کنار همسالان خود و تحت نظر مربیان کارآمد اوقات فراغت خود را بگذراند. مهد کودک هوشمند سه زبانه قاصدک می‌تواند محلی مناسب برای این امر باشد.
شما می‌توانید با مراجعه به مهد کودک قاصدک و سپردن کودک خود به مربیان با تجربه آنجا کاری کنید تا کودکتان در محیطی امن و پر از امکانات بازی، در کنار همسالان خود اوقات لذت بخشی را سپری کند و همانطور که گفتیم کودکانی که حتی مبتلا به بیش فعالی هستند در زمان انجام فعالیت‌هایی که به آن علاقه دارند تمرکز و توجه بیشتری از خود نشان می دهند.
منابع: